757 total views, 1 views today
Selen (Se) là chất khoáng, chỉ có trong cơ thể người với hàm lượng rất nhỏ, nhưng vô cùng quan trọng. Nó là một chất giải độc kỳ diệu chuyên “săn bẫy” các kim loại nặng độc hại rồi thải trừ chúng ra khỏi cơ thể. Người ta cũng chứng minh được Se đóng vai trò then chốt trong quá trình ôxy hóa, chống lão hóa cơ thể.
Trước đây trong các sách giáo khoa, dinh dưỡng… nói về các chất khoáng cần cho cơ thể, người ta chỉ nói tới sắt, đồng iốt, mangan, coban… còn Se thì không. Thế nhưng vào năm 1932, người ta đã quan sát những cái chết đột ngột không giải thích được ở vùng Keshan (Vũ Hán), Trung Quốc, với hàng nghìn người chết trong vài ngày. Mãi 25 năm sau mới khám phá ra rằng những cái chết nói trên là do thiếu nghiêm trọng khoáng chất Se, vì đất nơi đây có hàm lượng Se cực kỳ thấp. Và phải mất 22 năm nữa (1979) mới chứng tỏ được rằng Se là rất cần cho con người, và giải thích được rằng khoảng 10 triệu người Trung Quốc đã chết vì thiếu Se. Từ đó mà xuất hiện cụm từ “Hội chứng Keshan” và chỉ cần bổ sung Se thì tình trạng bệnh được cải thiện rõ rệt.
Se chính là coenzym của glutathion peroxydase, là một chất chống ôxy hóa, giữ vai trò chủ chốt bảo vệ cơ thể chống lại tác hại của các gốc tự do. Hàng ngày cơ thể chúng ta cần khoảng 0,05 – 0,10mg Se, nó được hấp thu ở ruột non và thải trừ qua phân, nước tiểu, mồ hôi.
Cá biển là thực phẩm có nhiều Se hơn cả, sau đó là các thực phẩm nấm, lòng đỏ trứng, dầu ôliu, gan động vật, các loại ngũ cốc nguyên hạt (Se có nhiều ở lớp vỏ lụa hạt ngũ cốc), hành, tỏi… Cộng đồng dân cư sống trong những vùng thường xuyên thiếu Se thì có thể thiếu cả iốt, do đó Se cần phải được cung cấp đầy đủ để phòng bệnh tuyến giáp, đặc biệt là cung cấp đầy đủ cho trẻ em.
Làm giảm độc tính các kim loại độc: Đó là vì Se kết hợp với các kim loại này (thủy ngân, chì, asen, cadmium…) cùng với một loại protein đặc biệt làm mất tác dụng của các kim loại độc và tăng cường quá trình đào thải chúng ra khỏi cơ thể.
Chống ôxy hóa và chống lão hóa: Các gốc tự do được sinh ra trong quá trình chuyển hóa, hoặc bị nhiễm từ bên ngoài vào cơ thể, có khả năng ôxy hóa cao, là thủ phạm gây nên hoặc làm nặng thêm một số bệnh, làm tăng quá trình lão hóa. Se được coi là đứng đầu bảng trong số các chất chống ôxy hóa mạnh để vô hiệu hóa gốc tự do, chống lão hóa.
Nếu bị thiếu các nguyên tố vi lượng, cơ thể sẽ bị rối loạn chức năng của các cơ quan ảnh hưởng, thậm chí dẫn đến các bệnh nguy hiểm. Selen là một trong các nguyên tố vi lượng có mặt ở hầu hết các mô và có ảnh hưởng to lớn đến quá trình sinh lý, sinh hóa của cơ thể. Kết quả nghiên cứu đến nay chắc chắn một điều rằng: việc cung cấp đầy đủ selen là điều kiện tiên quyết để có một cơ thể khỏe mạnh.